Marka Fyne Audio została powołana do życia dzięki ludziom dysponującym olbrzymim doświadczeniem zdobytym m.in. w znanej, szkockiej firmie Tannoy. Jak to w życiu bywa, kilku inżynierów z Tannoya zdecydowało się pójść własną drogą i stworzyć niezależną markę, zajmującą się projektowaniem zespołów głośnikowych. Fyne Audio jest więc stosunkowo młodą firmą, pochodzącą ze Szkocji, ale dzięki wielkiemu zapałowi, jak i pomysłowości jej założycieli, prawdopodobnie szybko wypłynie na szerokie wody.
Oferta Fyne Audio składa się z trzech serii, wśród których znajdziemy dwie przystępne cenowo F300 oraz F500. Seria F300 nawiązuje do klasycznych konstrukcji głośnikowych, nic więc dziwnego, że w jej przypadku postawiono na proste dwudrożne układy, wśród których znajdziemy zarówno modele wolnostojące, jak i te przeznaczone na podstawkę. Producent nie zapomniał również o fanach kina domowego, bowiem zarówno w obrębie serii F300, jak i F500 można znaleźć konstrukcje głośnikowe na bazie których można stworzyć systemy wielokanałowe.
Miałem już przyjemność testować dla Państwa niedrogie podłogówki z serii F300, a konkretnie model Fyne Audio F302, który zrobił na mnie duże wrażenie jakością wykonania i dźwięku przy zachowaniu umiarkowanej ceny. Tym bardziej więc byłem ciekawy, co pokaże model z wyższej półki. Tym razem do testu otrzymaliśmy bowiem znacznie droższe i przede wszystkim okazalsze zestawy głośnikowe marki Fyne Audio, wyróżniające się nie tylko dużymi skrzyniami, ale przede wszystkim głośnikowym duetem.
O ile spory basowy głośnik można jeszcze uznać za konstrukcję nie wyróżniającą się niczym szczególnym, to już koncentryczny głośnik IsoFlare jest reprezentantem bardzo rzadko spotykanych konstrukcji współosiowych. Tego typu głośnik składa się tak naprawdę z dwóch niezależnych przetworników zintegrowanych w jednej osi – w ten sposób głośniki tworzą punktowe źródło dźwięku operujące w bardzo szerokim spektrum częstotliwości, co z akustycznego punktu widzenia, jest rozwiązaniem niemal idealnym.
IsoFlare i Bass Trax
Te firmowe rozwiązania mają oczywiście przełożenie na budowę tych oryginalnych kolumn. IsoFlare odnosi się do współosiowej konstrukcji głośnikowej, tworzonej przez dwa zintegrowane osiowo przetworniki – celulozowy powlekany stożek nisko-średniotonowy wyposażony w specyficzne górne zawieszenie oraz ulokowaną w jego centrum kopułkę tytanową dodatkowo wspomaganą przez specjalną tubkę.
Głośnik IsoFlare, co oczywiste, nawiązuje bezpośrednio do konstrukcji stosowanych przez firmę Tannoy, jednak z drugiej strony wyraźnie widać, że Fyne Audio podąża również wytyczonymi przez siebie ścieżkami, stosując zgoła inne rozwiązania, jak chociażby oryginalne zawieszenia czy niektóre elementy wchodzące w skład budowy głośników. Nie da się ukryć, że aspiracje firmy Fyne Audio są duże, a w ich realizacji ma pomóc właśnie taka konstrukcja jak model F502 adresowany do bardziej zaawansowanych użytkowników, ale i osób chcących zacząć swą przygodę audio z dopracowanymi zespołami głośnikowymi. Skrzynie modelu F502 wykonano z płyt MDF wykończonych naturalną drewnianą okleiną – fornir dostępny jest w dwóch wersjach kolorystycznych, a więc w jasnym oraz ciemnym dębie. Producent przewidział również dwie opcje dla miłośników lakierowanych na wysoki połysk skrzynek, bo klient może wybrać również między czarnym a białym lakierem fortepianowym.
Skrzynie są duż, bo oferują 64-litry wewnętrznej objętości, co z oczywistych względów wydaje się wartością odpowiednią na potrzeby dwóch sporej wielkości (o średnicy 200mm każdy) stożków odtwarzających pasmo niskich tonów. Wewnątrz wydzielono jednak jeszcze jedną, niewielką komorę w dolnej części skrzynki na potrzeby układu Bass Trax – składa się on z tunelu rezonansowego wpuszczonego do wspomnianej wcześniej niewielkiej komory dysponującej wyprofilowanym otworem wylotowym, naprzeciw którego znalazł się stożkowy dyfuzor mający za zadanie ukierunkować strugi powietrza w pełnym kącie 360-stopni.
Niewielka komora tworzy wraz z wewnętrznym tunelem układ rezonansowy zapobiegający turbulencjom. Ciśnienie kierowane z wylotu bas-refleks zostaje w tej niewielkiej komorze nieco rozładowane, by potem strugi powietrza o niższej prędkości trafiały na dyfuzor znajdujący się między dolną ścianką skrzynki a cokołem. Dodatkowo w przestrzeni między tymi dwoma równoległymi płaszczyznami (cokół i spód skrzyni) znalazły się wzdłużne elementy aerodynamiczne, dodatkowo wygładzające strugę powietrza opuszczającą dyfuzor. Jednak z racji swego wyglądu pełnią one również funkcję elementów ozdobnych.
Głośniki pracują w układzie dwuipółdrożnym opartym na wyspecjalizowanym przetworniku koncentrycznym IsoFlare, przenoszącym pełne pasmo, uzupełnionym dodatkowym wooferem o tej samej średnicy stożka. Jest to typowy głośnik niskotonowy, ale co ciekawe, w jego przypadku konstruktorzy zdecydowali się zastosować korektor fazowy, co poprawiło liniowość pracy, a także przyczyniło się do nieznacznej redukcji masy.
Na uwagę zasługuje fakt, że Fyne Audio mają zdolność do reprodukcji poszczególnych instrumentów, oddając niemal w skali 1:1 ich naturalne rozmiary.
Z kolei głośnik IsoFlare bazuje na ulokowanej w centrum celulozowego stożka tytanowej kopułce wyposażonej w neodymowy układ magnetyczny oraz specjalną tubkę mającą za zadanie skorygować czasowo obydwie współpracujące ze sobą membrany, a także nieznacznie zwiększyć efektywność tweetera. Obydwa głośniki wyposażono we wzmocnione karkasy, resory centrujące o średniej twardości oraz miękkie górne, specyficznie przetłoczone gumowe zawieszenie, a także kosze odlane z metali lekkich. Zarówno współosiowy zespół głośnikowy IsoFlare, jak i stożek niskotonowy pracują we wspólnej komorze. Za każdym z głośników znalazły się poprzeczne wzmocnienia łączące boczne ścinaki, zaprojektowane tak, żeby magnes każdego z głośników mógł się na nich oprzeć.
Między magnesem, a poprzecznym wzmocnieniem, użyto dodatkowego elastycznego materiału tłumiącego drgania. Zwrotnicę zamocowano do tylnej ścianki, tuż za poprzecznym wzmocnieniem i za wytłumieniem z wałka wełny syntetycznej (wełną pokryto niemal wszystkie wewnętrzne ścianki). W obrębie płytki drukowanej znaleźć można filtry drugiego i pierwszego rzędu, a więc widać, że konstruktorzy tych kolumn postawili na dosyć łagodną filtrację. Cewki są rdzeniowe, pokryte specjalnym płaszczem redukującym drgania uzwojenia, natomiast obydwa kondensatory są polipropylenowe.
Cokół posiada metalowe nagwintowane tulejki w które należy wkręcić regulowane kolce.
Masywny, ekspresyjny dźwięk
Bez wątpienia w brzmieniu Fyne Audio można doszukać się wiele elementów brzmienia charakterystycznych dla kolumn marki Tannoy, zwłaszcza tych, wyposażonych w koncentryczny układ głośnikowy. W modelu F502 dzięki koncentrycznemu głośnikowi brzmienie zyskało mocno na stereofonii – zespół głośnikowy IsoFlare bardzo precyzyjnie kształtuje scenę dźwiękową, zwłaszcza pod kątem gradacji głębi. Źródła pozorne kreślone są przy tym z wielką precyzją i niemal holograficzną dokładnością ich umiejscowienia na scenie. Podczas odsłuchu albumu "Det Vi Har" Kari Bremnes, F502 rysowały przede mną bardzo dokładnie odwzorowaną scenę z precyzyjnie umiejscowionymi instrumentami i ostro zogniskowanym wokalem norweskiej śpiewaczki. Na uwagę zasługuje jednak fakt, że Fyne Audio mają zdolność do reprodukcji poszczególnych instrumentów, oddając niemal w skali 1:1 ich naturalne rozmiary. Z drugiej strony nikogo to nie powinno dziwić, bowiem każde zestawy głośnikowe wyposażone w tej wielkości skrzynki i dobrze zestrojone głośniki powinny prezentować przestrzeń o zbliżonym charakterze. Jednak w brzmieniu reprodukowanym przez F502 przestrzeń odgrywa szczególną rolę i niewątpliwe jest to sporą zasługą współosiowego zespołu głośnikowego IsoFlare.
Zakres średnich i wysokich tonów połączono harmonijnie, dzięki czemu nie słychać wyraźnego przejścia czy szwów między obydwoma głośnikami. Przekłada się to na zrównoważone wokale i pozbawioną nadmiernej agresji prezentację, zwłaszcza niższych partii wysokich tonów. Średnie tony prezentują neutralny charakter, nie tylko pod względem odwzorowania barw, ale również temperatury. W tych kolumnach barwa odwzorowana jest bez nadmiernego ocieplenia czy złagodzenia. Trąbka Milesa Davisa z albumu "Kind Of Blue" zabrzmiała naturalnie i przede wszystkim z właściwym dla tego instrumentu oddechem oraz rozciągnięciem w skali dynamicznej. Ale F502 wypadną dobrze nie tylko z jazzem, lecz również z klasyką i muzyką instrumentalną, gdzie wymagane jest wystarczająco mocne rozciągnięcie w zakresie niskich tonów oraz swoboda grania przy wysokich poziomach głośności.
Fyne Audio bez wątpienia należą do kolumn zdolnych do przenoszenia sporych mocy, przy jednoczesnym braku jakichkolwiek śladów kompresji. Dwa 200mm stożki przenoszące zakres niskich tonów pracują sprawnie i szybko reagują na zmiany dynamiki, co jest szczególnie ważne, zwłaszcza w muzyce bazującej na dużych składach symfonicznych. Bas w wykonaniu F502 można określić jako dobrze rozciągnięty, ale i prawidłowo dociążony i przede wszystkim właściwie kontrolowany, nawet przy wysokich poziomach głośności. Niewątpliwe spory wpływ na jakość basu generowanego przez Fyne Audio ma układ Bass Trax oparty na komorze linearyzującej przepływ strug powietrza oraz dyfuzorze mającym za zadanie równo rozładować strugi powietrza opuszczające komorę. W efekcie zakres niskich tonów reprodukowany przez F502 pozbawiony jest wyraźnych podbić i nierównomierności w przetwarzaniu jego średnich i wyższych partii.
Warto wiedzieć
Zastosowany w kolumnach Fyne Audio F502 głośnik współosiowy, określany też jako koncentryczny, jest niemal ideałem z punktu widzenia konstrukcji przetworników elektroakustycznych promieniujących fale akustyczne z jednego punktu w pełnym spektrum częstotliwości słyszalnych dla ludzkiego ucha. IsoFlare stosowany przez Fyne Audio łączy w sobie dwa głośniki – kopułkę wysokotonową ulokowaną w centralnym kanale stożkowego głośnika nisko-średniotonowego tworzonym przez jego karkas. Koncentryczne głośniki można uznać za panaceum na wiele problemów dotyczących tradycyjnych, przykładowo dwudrożnych układów tworzonych przez oddzielnie instalowane głośniki, bo są lepiej zgrane fazowo (wynika to z ich współosiowej konstrukcji), a także są zdolne równomiernie promieniować dźwięk w szerokim kącie.
Oczywiście można stworzyć niemal idealnie fazowo zgrany tradycyjny duet głośnikowy (przykładowo w przypadku dwudrożnej konstrukcji), ale wymaga to od konstruktora sporego doświadczenia i zdolności do słyszenia najmniejszych przesunięć fazowych między falami akustycznymi generowanymi przez poszczególne głośniki. Tak czy inaczej, na obecną chwilę koncentryczny układ głośnikowy sam w sobie jest bardzo dobrym rozwiązaniem, ale również wymagającym stosowania pewnych określonych technologii i rozwiązań konstrukcyjnych, a w tym panowie z nowo założonej firmy Fyne Audio, mają już nie lada doświadczenie.
Podsumowanie
F502 sprawdzą się wszędzie tam, gdzie użytkownik oczekuje od zestawów głośnikowych zdolności do grania przy wysokich poziomach głośności w pomieszczeniach o sporej powierzchni. Dużym plusem tych kolumn jest stereofonia – współosiowy zespół głośnikowy doskonale radzi sobie z ujęciem wszelkich zjawisk przestrzennych z perfekcyjnie budowaną głębią i pokazaniem różnic w wielkości instrumentów na pierwszym planie, jak i na pozostałych. Jednakże cechą szczególną tych kolumn jest również to ,że mimo sporych gabarytów skrzynek wyposażonych w niemałe przecież głośniki odtwarzające zakres niskich tonów, są one stosunkowo łatwe w ustawieniu. Pomaga w tym sprytnie opracowany układ Bass Trax niwelujący pewne wady typowe dla klasycznych tuneli rezonansowych systemu bas-refleks.